Wat zou Jezus hebben gedaan. Dat is wat er deze dagen door je heen kan gaan. De wereld is opgeschrikt door de plotselinge dreiging van een nieuwe wereldoorlog. Beelden van opstomende Russische troepen die van alle kanten Ukraine binnentrekken. Een moedige president Zelensky die de wereld laat zien wat leiderschap is. Een internationale gemeenschap die zich laat intimideren door de dreiging met een kernoorlog en tegelijk naar wegen zoekt om tegenwicht te bieden in de vorm van sancties en door toevoer van wapens aan Ukraiene om zich te kunnen verdedigen. En dan de gewone Ukraieners. Mannen die terug gaan om hun land te verdedigen. En een verslaggever uit Nederland die vraagt of ze niet bang zijn om te sterven. En dan is het ineens zondag en klinkt er een kruiswoord van Jezus van Nazareth tegen een moordenaar naast hem aan een ander kruis: vandaag nog zul je met mij in het paradijs zijn.
In de preek van ds. Reinier Kramer die wordt gelezen wordt er nog iemand opgevoerd in het verhaal. Al eerder werd Jezus verrast door geloof bij een buitenstaander, een Centurio. Dat was een hoofd van een garnizoen van de bezettende macht van die tijd. Iemand die zich ontfermde over een slaaf, waarop hij zeer gesteld was. Iemand die niet prat ging op zijn titel maar zijn plek wist als 'outsider'. Dit ondanks zijn warme hart voor de God van Israel. Als soldaat moet hij weet hebbem gehad van waar een mens toe in staat is. Hij kent zichzelf, maar hij heeft ook iemand anders leren kennen: Jezus. En in hem de genade van God. Die genade die zover gaat dat een slechterik die in zijn leven niets had om trots op te zijn van diezelfde Jezus een bevestiging mag horen op zijn vraag: denkt u aan mij wanneer u in uw koninkrijk komt? Toen ik van de week de beelden tot me zag komen van een Putin die zijn veiligheidsadviseur als een schooljongen terecht wees moest ik denken aan een ervaring die ik eens had toen ik assistent was van een hoge bureaucraat in een groot land. Hij was gewend dat alle ideeen van hem kwamen en dat die door iedereen om hem heen als geniaal ontvangen werden. Toen ik ala naieve jongeling dacht hem ook een idee aan te reiken kreeg ik de volle laag. Ik leerde op die dag wat positie en macht doet met je zelfbeeld. Als iedereen je de hemel in prijst om iets van je gedaan te krijgen, inclusief de hele internationale gemeenschap, dan gaat het mis. Maar ook als je door iedereen wordt uitgekotst, je tot paria van de internationale gemeenschap wordt verklaard. Je aan een kruis wordt gehangen. Is er dan nog plek voor genade? Ik denk dat er niemand van de omstanders bij het kruis gedacht zou hebben dat Jezus die moordenaar tegemoet zou komen. Het was tegen alle menselijke verhoudingen in. Als Jezus ons vraagt te bidden voor wie ons vervolgen, dan doet hij een appel op ons om in de ander altijd een medemens te blijven zien. Door en door slecht wellicht. Maar niet te min om ook gered te kunnen worden en van een dwaalweg terug te komen. Laten we hopen en bidden dat ook Putin terug mag keren op zijn schreden.
0 Reacties
Het zal de gemiddelde luisteraar niet zijn opgevallen, de laatste woorden van de overwinningsspeech van Baudet. Maar evenals de eerste woorden uitgesproken 'ter elfder ure' resoneren ook deze woorden bij een deel van zijn achterban. Dat zijn niet alleen teleurgestelde kiezers, maar ook voor een deel teleurgestelde gelovigen. Baudet citeert hier woorden van Jezus Christus die tegen de apostel Petrus zegt: "....en op deze rots zal ik mijn gemeente bouwen". Hiermee is duidelijk dat Baudet daadwerkelijk zichzelf ziet als een messias.
"We worden kapot gemaakt door de mensen die ons juist zouden moeten beschermen: Onze journalisten, de mensen die onze kunstsubsidies ontvangen. (...) En bovenal worden we ondermijnd door onze bestuurders. Een kliekje omhooggevallen netwerkers. Beroepsvergaderaars. (...) Zij beheersen de besluitvormingsorganen van ons land en maken in een merkwaardige mengeling van onkunde en cynisch eigenbelang keer op keer de verkeerde keuzes. Niet lang meer!" Baudet vergeet hier even gemakshalve dat zaken als een gelijk speelveld voor bedrijven en maatschappelijke en politieke ruimte voor burgers om zich te organiseren juist door deze instituties worden gewaarborgd. Het is niet zo moeilijk om bovenstaande verdachtmakingen richting het Openbaar Bestuur de wereld in te slingeren en daarmee de kiezers op je hand te krijgen. Veel moeilijker is het om zelf het openbaar bestuur vorm te geven. Ik ben dan ook benieuwd wat Baudet er van gaat bakken in de drie provincies waar Forum voor Democratie nu het initiatief moet nemen (Zuid- en Noord-Holland en Flevoland). Hoeder van de beschaving Verder hekelde Baudet de "kaalslag in het onderwijs" en de "bureaucratische woeker in de gezondheidszorg", punten die niet zo moeilijk te maken zijn. Daarnaast is er dan natuurlijk nog de "massa-immigratie" en de "klimaatketterij" die hem naar eigen zeggen tegen zijn zin naar de kamer heeft gedreven. En zo tornt hij met succes aan vier basiszekerheden waar volgens hem mensen zich zorgen over moeten maken of die nog wel veilig zijn bij het kabinet. Baudet werpt zich op als hoeder van de beschaving en etaleert "zin om te bouwen, zin om er voor te gaan, zin in de toekomst". Deze woorden doen me denken aan de toespraak van John Galt in de roman Atlas Shrugged van Ayn Rand. Deze Joods-Duitse filosofe en grondlegger van het objectivisme, had een zeer verwrongen wereldbeeld gevoed door de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog, waaraan ze ontkwam, en het antisemitisme. Evenals Thierry Baudet (die na bot te vangen bij de academici ook bij de media niet-thuis kreeg) heeft ze in haar leven veel te maken gehad met afwijzing. Kennelijk kan dat leiden tot radicalisering met systeemontwrichting als hoogste doel. Het leidt tot een wereldbeeld dat sterk evolutionair geïnspireerd is en waarin het recht van de sterkste geldt en begeerte als deugd wordt neergezet. Mededogen en ontferming en collectivisme worden in deze filosofie als zwakheden geduid. Het wederopstandingsmotief neemt Baudet daarbij als leidraad. Een slimme zet in het midden van de veertigdagentijd zo in de aanloop naar Pasen. "Wij zijn de partij van de wedergeboorte" zo stelt hij, daarmee ook impliciet de politieke erfenis van Pim Fortuyn claimend. "Het is tijd" zo zegt Baudet "om al het goede dat we in de wereld kunnen vinden te verbinden met onze oude wortels en zo het land weer te laten bloeien." Waar heeft hij het over hier als hij ook stelt dat we "opnieuw voorbij onze horizonten gaan reiken"? Doelt hij hier op de 'gouden eeuw' van de VOC, die ooit door CDA premier Balkenende ook eens van stal was gehaald om de kamer tot daadkracht te verleiden? Misschien is het dan toch goed om eens kennis te nemen van welke sporen we zoal hebben achtergelaten in diezelfde wereld. Lees dan bijvoorbeeld ook eens het boek "Roofstaat" van Ewalt van Vugt, die hierin een boekje open doet over hoe de Nederlandse 'ondernemingsgeest' heeft huisgehouden in de wereld. Revolutie "We gaan een nieuwe generatie opleiden en de huidige leiders vervangen en verslaan," zegt Baudet. Dat is duidelijke taal. Niet minder dan een revolutie wordt hier aangekondigd. Maar hij wil het wel doen met hetzelfde instituut waar hij nu zo tegenaan schopt. Met mensen in de provincies, bij het rijk en bij de Europese Unie. En ook andere instituties gaan hem kennelijk aan het hart, wanneer hij pleit voor open sollicitaties voor publieke functies (alsof die er nu nog niet zijn). Ook opent hij net als Trump rechtstreeks de aanval op de media met het voorstel de NPO te saneren. Het is niet zo moeilijk om de publieke omroep ervan te verdenken zich aan de linker kant van het politieke spectrum op te houden. In de laatste paar zinnen verraadt Baudet waar het hem feitelijk om te doen is: "We gaan een renaissance teweegbrengen waarin ons zelfvertrouwen is hersteld. (...) Wij gaan met deze partij de trots van ons land herstellen. Op deze rots gaan wij onze zuil bouwen. Niet tegenstaande het zekere beeld dat Baudet wil uitstralen is onzekerheid bij hem en zijn achterban de grootste drijfveer van het politiek handelen. Het enige effectieve antwoord dat daarop kan worden geformuleerd komt ook uit de mond van Jezus Christus: "Heb je vijanden lief, bid voor wie je vervolgen" Mattheus 5:43. Dat is niet bepaald de stemming bij links-radicale demonstranten die vandaag de straat opgingen. Hopelijk weet Nederland Thierry Baudet met respect tegemoet te treden en hem op waarde te schatten: Een uniek schepsel van God, met talent om zeer veel mensen te mobiliseren. Nu nog richten op het goede doel, want groepen tegen elkaar opzetten daar heeft niemand wat aan. "Reason is men's basic means for survival. It is immoral for him to act on his emotions and be guided by the will of the moment. (...) I won't die. It's the world that will come to an end. (...) I want to enjoy life to the fullest and when it ends I don't have to worry about that. I'm not there. It is too bad that the world will end and I think it is a very wonderful world that ends with me. But I had my time, I can't complain.'" Dit is een quote van Ayn Rand uit een interview door Tom Snyder in 1979 en ook dat interview laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Ga er niet vanuit dat Thierry Baudet jouw verlosser wil zijn. Vandaag ging de campagne van start voor de provinciale statenverkiezingen en waterschapsverkiezingen. Een mooie reden om het klimaatbeleid een centrale plek te geven en de verlanglijstjes van de kiezers op te halen.
In Barneveld werden vandaag de klimaatpuzzelstukjes aan elkaar gelegd door ChristenUnie-politici van alle niveau's. Hermen Vreugdenhil fietste vanuit zijn woonplaats in Noord-Brabant naar Barneveld en maakte daarmee reclame voor het prachtige rivierlandschap en de Utrechtse heuvelrug die hij onderweg tegenkwam. De ChristenUnievolgers konden live meekijken met z'n fietstocht. In iedere provincie waren puzzelstukken uitgedeeld om ideeën op te schrijven voor een beter klimaatbeleid, een van de gebieden waar de provincie maar ook de waterschappen toch wel een rol van betekenis in spelen. Tegelijkertijd lijken de verkiezingen weer gekaapt te worden door de nationale politiek en zet de oppositie alles op alles om in de eerste kamer vat te krijgen op het beleid van deze regering. En het klimaatbeleid zou daarin best wel eens een heikel punt kunnen zijn. Dat het klimaat een onderwerp is waarop de kiezer is te mobiliseren werd de afgelopen weken wel duidelijk. De doemscenario's staan dagelijks in de krant. Maar een teveel aan aandacht door de media duidt vaak op een te weinig daadkracht bij de overheid. Nee, burgers hebben er niet veel geloof in dat bij de overheid een duurzame toekomst zeker is, en nemen steeds nadrukkelijker het heft in eigen handen. Te beginnen met kinderen die spijbelen om een streep te zetten onder hun vraag om serieuze maatregelen met het oog op hun toekomst. Morgen zal er een klimaatmars worden gehouden in Amsterdam en er worden veel mensen verwacht, inclusief veel kerken die het kalf niet op zondag willen laten verdrinken en massaal mee gaan lopen. De ChristenUnie, een van de smaakmakers in het huidige kabinet waar het gaat om klimaatbeleid, had zich geen betere campagne kunnen wensen. De afgelopen dagen heb ik mijn buurt leren kennen. Wat heet, ik heb achter de voordeuren mogen kijken en mensen mogen ontmoeten. En dat alleen omdat ik op een lijst stond van een politieke partij. Het was dankbaar werk. Vaak rond etenstijd, met spatel in de hand stonden mensen mij toch te woord. De meesten verrast dat er iemand uit de buurt op een lijst stond voor de politiek en dat die de moeite nam om de buurt te leren kennen.
En zo mocht ik mijn hele woonblok door en mocht ik mooie mensen ontmoeten. Bijvoorbeeld Corrie (dik in de tachig en slecht ter been) die regelmatig bij haar buurvrouw Coby op bezoek gaat, die aan haar stoel is gekluisterd. De afgelopen negen maanden heeft ze zelfs hun hond uitgelaten. Communiceren met de man van Coby is best lastig, want hij is Italiaans. En dan Majid en z'n vrouw, oorspronkelijk uit Iraq maar al twintig jaar in Nederland, een geboren ondernemer en bouwvakker: "Goed je te zien! Hoe gaat het met je? En met de familie?" Het was hartverwarmend om zoveel hartelijkheid te ontmoeten, maar toch ook veel teleurgestelde mensen. Vertrouwen terugwinnen hoe doe je dat? Een gelegenheid deed zich voor en die heb ik met beide handen aangegrepen. Iemand klaagde over een prullenbak op het pleintje die al sinds oud-en-nieuw niet meer op z'n plaats hangt (uit elkaar geknald). Een appje naar de wethouder en het probleem was binnen een dag gefikst. De buurvrouw was onthutst. Hoe kon dat zo snel? "Maar ja, die hondenkeutels die liggen er nog he" stelde dezelfde mevrouw vast, "Ga je daar ook wat aan doen? Ik zag je foto's ervan maken...". Opschoondag Aanstaande zaterdag is het landelijke opschoondag. Toch maar eens aan de slag dan met het opruimen van die achtergebleven hondendrollen. Al was het alleen al om de kiezers uit m'n buurt te bedanken voor hun stem. Want al kan ik er persoonlijk nog geen werk voor verzetten in de gemeenteraad (daarvoor was het aantal voorkeurstemmen lang niet genoeg), ik kan wel iets doen buiten de politiek om. Zoals een ondernemer uit onze achterban me gisteren vertelde: "Ondernemers moet je niet op een platform zetten. Die willen aan de slag." De bewoners van het buurtje bij de prullenbak waren ook al ondernemend geweest. Er was een oplossing bedacht voor het hondenpoep probleem. Twee mensen uit de buurt zorgen dat het een beetje schoon blijft rond het hondenuitlaatveldje. De andere buren hebben hun cheque van 7,50 (ontvangen van de gemeente Ede) voor dit buurtinitiatief ter beschikking gesteld. Dus wie weet, valt dat poep opruimen dik mee zaterdag. Maar wat zou het fijn zijn als gewoon iedere hondenbezitter zelf verantwoordelijkheid nam, en de rotzooi achter zijn of haar hond zou opruimen. Elk jaar kiest VOC-uitgevers een nieuw thema uit voor hun Atlas waarin 50 grote Nederlandse gemeenten op meer dan 50 punten met elkaar worden vergeleken. Vorig jaar was dat thema "geluk". En vooral de inwoners van Ede prezen zichzelf gelukkig. Voor dit jaar stel ik een ander thema voor: "Eerlijkheid". Het werd in alle media breed uitgemeten: "Ede telt van alle vijftig gemeenten het hoogste percentage mensen dat zichzelf omschrijft als gelukkig, tevreden is met het leven en regelmatig een geluksgevoel ervaart" zo schreef het NRC. Daarin schuilt natuurlijk een hoop subjectiviteit. Een regio waar het "eert de overheid" hoog wordt gehouden doet het al snel beter dan een regio waar de mensen wat meer recht voor z'n raap zijn (Rotterdam). Ik stel daarom voor dat het thema voor dit jaar "eerlijkheid" is. En dan vooral het "eerlijk naar jezelf kijken". Ik vraag me af of Ede er dan nog net zo goed uitkomt. Rotterdammers, die zichzelf heel goed met een korreltje zout kunnen nemen, zouden dan wel eens als 'goudeerlijk' uit de bus kunnen komen. Ouderen Dus laten we eens eerlijk kijken naar hoe de zaken er voor staan in Ede. Telt iedereen mee, bijvoorbeeld als het over de woningmarkt gaat? Of zijn er toch grote groepen mensen die tussen de wal en het schip terecht komen? Kijk dan nog maar eens naar de statistieken. Het zijn de 65+ers die het er goed vanaf brengen en waarschijnlijk ook voor Ede de statistieken omhoog helpen. Maar hebben we goed ouderenbeleid? Is er nog voldoende verbinding tussen ouderen en jongeren? Vrijwilligers Ik merk dat vrijwilligers die ouderen helpen, vaak zelf ook al een dagje ouder zijn. Mijn moeder heeft jarenlang als vrijwilliger in een hospice gewerkt, maar moest nu zelf stoppen omdat het haar teveel is. Ze is net 73 geworden. Ook in de MeetInn in Ede zijn de meeste vrijwilligers 40+. Goede ontwikkelingen zijn de inzet in het jeugdwerk door de diverse kerken. We hebben al diverse groepen catechisanten langsgehad op de MeetInn. Een verademing voor de gasten, die zich de aandacht door de jongeren maar wat graag laten aanleunen. Veiligheid Dat die aandacht nodig is, bewijst ook bijvoorbeeld Marion van B. Op haar brievenbus prijkt een naambordje "M en MA van B" om maar aan te geven dat ze niet een gemakkelijke prooi is voor inbrekers. De werkelijkheid is anders. Hoewel ze haar omgeving voor haar karretje weet te spannen, merkt ze toch ook dat ze steeds minder kan. Ze danst nog graag op muziek als het zo uitkomt. Maar moet dat dan toch bezuren. De geest is nog jong, maar het lichaam wil niet meer. Hoe kan zij waardig ouder worden? Zonder sociaal vangnet is dat lastig. Win-win De ChristenUnie maakt zich sterk voor ouderen, zoals ook vanmiddag bleek tijdens het ouderendebat. Dirjanne van Drongelen voerde het woord namens de ChristenUnie en liet een geluid horen passend bij het manifest waardig ouder worden: Eenzaamheid aanpakken. Mantelzorg goed regelen. Waardering voor de vrijwilliger. Aandacht niet alleen voor woning maar ook voor de woonomgeving. Stimuleer doorstroom ook uit gezinswoningen naar seniorenwoningen zodat er win-win situaties ontstaan. Uit de zaal waren er suggesties om niet enkel ouderen als doelgroep te zien, maar juist ook hun maatschappelijke bijdrage te honoreren. Initiatieven zoals die van de Willem Marislaan seniorenflat of de LadiesCircle zouden meer bekendheid kunnen krijgen. Simon van de Pol, oud wethouder en voorzitter van COSBO-Ede, sloot de bijeenkomst af met de opmerking (geleend van z'n vrouw): "Van zestig tot tachtig is het nog allemaal prachtig, maar van tachtig tot honderd wordt je bedonderd" om nog maar eens aan te geven dat het over een taai onderwerp ging vanmiddag. We zijn er nog lang niet, en het is goed om de politiek te bevragen op hun visie op ouderen en dat mee te laten wegen in de keuze op 21 maart. Georganiseerd op initiatief van COSBO-Ede. (bron: Lokale Omroep Ede) Links: Verkiezingsprogramma ChristenUnie (standpunt ouderen) Dat is de titel van een serie op Netflix, een filmplatform op het internet. Het gaat over een corrupte Amerikaanse regering met slechts één rechtschapen Minister van Volkshuisvesting Tom Kirkman. In de eerste aflevering wordt hij buitenspel gezet en ontvangt de twijfelachtige eer om tijdens de State of the Union als ‘designated survivor’ (oftewel: aangewezen overlevende) zich ergens buiten het capitool op te houden. En dan gebeurt het echt: Het capitool wordt opgeblazen en de hele regering en bijna de hele senaat komen om het leven. De designated survivor Tom Kirkman wordt President van Amerika. Uiteindelijk rolt de zoveelste complottheorie zich voor je ogen uit. Zonder al teveel weg te geven van het plot blijkt dat Tom Kirkman niet toevallig de designated survivor werd. Hij was daartoe aangewezen, in de veronderstelling dat deze in ongenade gevallen Minister snel buiten spel gezet zou kunnen worden. Niets blijkt minder waar. Niet degene die naar het hoogste ambt streven, maar hij die het ambt het liefst uit de weg ging valt het uiteindelijk toe en blijkt het ook waardig. Morgen is het 20 Februari, VN werelddag voor sociale rechtvaardigheid. En dat is waar in feite de hele serie “Designated Survivor” om draait. De roeping van Tom Kirkman, die hij trouw was in het kleine, maakte hem ook bekwaam in het grote. Je zou willen dat meer van onze leiders tegen wil en dank aan de macht komen, al hoop je dat daar geen aanslag voor nodig is. Persoonlijke integriteit is daarbij van groot belang bleek onlangs ook weer met het aftreden van Minister Halbe Zijlstra. Sociale rechtvaardigheid, daarvoor is goed bestuur een belangrijke voorwaarde, zo kun je lezen in de verklaring van Kopenhagen, opgesteld in 1995, de eerste wereldtop met aandacht voor sociale ontwikkeling. In Nederland werd die top door Minister Pronk voorbereid, toen nog Minister in het derde kabinet Lubbers. Hij organiseerde daarvoor ongeveer in verkiezingstijd een conferentie in Maastricht waarbij elke wereldburger in Nederland welkom was om zijn of haar inbreng te geven. Minister Pronk kon de top in Kopenhagen uiteindelijk bijwonen als Minister van het eerste paarse kabinet onder Premier Kok. Zijn eigen partij heeft hij na zijn politiek actieve leven vaarweg gezegd omdat hij zijn idealen niet langer vertegenwoordigd zag door die partij. Hij was een man uit één stuk die vasthield aan zijn ideaal om sociale rechtvaardigheid te bevorderen. Ook de lokale politiek heeft de opdracht, om sociale rechtvaardigheid te bevorderen. Ervoor te zorgen dat ieders belang gewogen wordt en dat ieders bijdrage, hoe klein ook, er toe doet. In Ede zijn de lijsten van diverse politieke partijen ongetwijfeld weer gevuld met ambitieuze kandidaten. De vraag rijst echter: Weten zij zich, net als Tom Kirkman in de film, geroepen de burger van Ede te dienen in het ambt? Ook lokale bestuurders kunnen vatbaar zijn voor vriendjespolitiek. En daarom is goede maatschappelijke controle op het lokale bestuur, door bekwame politici heel belangrijk. Als er door onze bestuurders en politici oprecht gezocht wordt naar het goede voor alle burgers in Ede, dan zal de stad tot bloei komen. Mensen zullen het voorbeeld van hun bestuurders volgen, en ook proberen hun steentje bij te dragen aan sociale rechtvaardigheid. Maar het omgekeerde is ook waar. Als bestuurders er een potje van maken, en vriendjespolitiek de overhand neemt, dan gaan ook inwoners er met de pet naar gooien, en krijgt de overheid van alles de schuld. In mijn werk voor ontwikkelingsorganisatie Tear mag ik me inzetten om sociale rechtvaardigheid wereldwijd te bevorderen. Samen met vele kerken, collega’s en vrijwilligers staan we op tegen armoede en onrecht. Maar het is een taaie klus, zo bleek ook de afgelopen week maar weer, toen naar buiten kwam dat ook sommige medewerkers van ontwikkelingsorganisaties zich schuldig maken aan machtsmisbruik en onbetamelijk gedrag. In principe is iedereen er vatbaar voor. Juist daarom is het zo belangrijk dat we streven naar sociale rechtvaardigheid. Dat is een samenleving waarin iedereen van betekenis is. Alle individuele draden die door elkaar geweven in onderlinge afhankelijkheid samen zorgen voor een prachtige stof. Er wordt van ons in Ede gezegd dat we tot de gelukkigste mensen van Nederland horen. Maar hoort echt iedereen daarbij? De oudere wat minder mobiele persoon in het appartementencomplex om de hoek? De jongere allochtoon die probeert hier een bestaan op te bouwen? De afgekeurde bouwvakker die toch nog met veel plezier vrijwilligerswerk doet bij ’s Heerenloo? Of de vele mensen die via Werkkracht Ede ingeschakeld worden? Want alleen radicaal inclusief denken zorgt er voor dat ieders leven van betekenis is of hij of zij nu werk kan verrichten of niet. Vragen over voltooid leven of orgaandonatie gaan dan ook een hele andere lading krijgen. Niet één waarin zelfbeschikking en autonomie de overhand heeft, maar waar iedereen waardevol onderdeel is van de samenleving, ook als je niet voluit kan participeren. Een situatie, waarin je niet alleen voor jezelf, maar ook voor de ander bestaat. Al is het maar door elkaar te groeten in het voorbijgaan, zoals een vriend van me gisteren nog voordeed toen we elkaar tegenkwamen op de hei, en hij elke voorbijganger stelselmatig groette. Om die reden sta ik overtuigd op plek tien van de lijst van de ChristenUnie. Niet omdat de lijst gevuld moest worden, maar omdat alle kandidaten nodig zijn, net als alle leden van mijn partij. Ik geloof dat het belangrijkste daarbij is dat je beschikbaar bent als er een beroep op je wordt gedaan. Of je geschikt bent is aan anderen om te beoordelen. Ik wens ons allemaal gewetensvolle raadsleden en bestuurders. Laat zien dat je daar ook in gelooft en geef op 21 maart je stem aan een kandidaat die jouw waarden het best vertegenwoordigt. Een kleine maar belangrijke stap op weg naar sociale rechtvaardigheid. (column uitgesproken tijdens het programma Kerkvenster van Omroep Ede, 19 februari 2018, 19:00 uur) De vier partijen zijn eruit. Met trots presenteerden de vier fractievoorzitters van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie een in hun ogen 'ambitieus regeerakkoord'. En inderdaad, een ambitieus akkoord. Met een stevige duurzaamheidsagenda en terechte aandacht voor problemen in binnen en buitenland. Medisch-ethische dilemma's worden niet uit de weg gegaan maar opgezocht en verder bestudeerd om tot zorgvuldige besluitvorming te komen.
Bij al dat moois is er de afgelopen maanden echter ook over eigen schaduwen heen gesprongen. In 2009 lieten Voordewind en Slob zich nog negatief uit over een opgelegde tweestatenoplossing voor Vrede in het Midden-Oosten. Nu staat het in het regeerakkoord. Samen met de PvdA diende Joël Voordewind een initiatiefwetsvoorstel in rond een verruiming van het kinderpardon. Daar bleek niet voldoende draagvlak voor. Het zal vanavond nog wel even een warm avondje worden in Hilversum voor de ChristenUnie om deze zaken aan haar achterban uit te leggen. De kaalslag op ontwikkelingssamenwerking van de afgelopen jaren wordt weliswaar langzaam maar zeker teruggedraaid, maar de 0,8% waarmee we ooit het beste jongetje van de klas waren, zal bij lange na niet gehaald worden. En daarbij is het nog maar de vraag of de maatschappelijke organisaties, ooit zo'n belangrijk instrument om internationale solidariteit vorm te geven, hun rol kunnen blijven vervullen. Migratieframe Waar de achterban een stuk minder moeite mee heeft, maar waar ik me wel grote zorgen over maak is de manier waarop het frame van migratie wordt geplakt op de noodzaak om armoede te bestrijden. De achterban zal blij zijn met meer steun voor ontwikkelingssamenwerking. Tegelijkertijd wordt deze verhoging van het OS budget vooral gemotiveerd vanuit de aanname dat het migratie zou helpen voorkomen. Inmiddels wordt duidelijk dat dit voor de economische migranten in elk geval niet op gaat. Zie ook het werk van Bram Vermeulen die namens de VPRO in gesprek ging met migranten. Door vluchtelingen ten gevolge van kortdurende en langdurende conflicten op één hoop te gooien en daar nog eens economische migranten en klimaatvluchtelingen doorheen te roeren zijn oorzaak en gevolg niet goed meer uit elkaar te halen. Het onbevooroordeeld samen werken aan ontwikkeling zonder bijbedoelingen zal niet langer mogelijk zijn, omdat Nederland zo expliciet is over haar intentie om de hulp te richten op de "bedreiging van migratie". Helaas is Nederland niet het enige land die deze weg bewandeld. Grote donoren als de EU en de Britse ontwikkelingshulp (DFID) zijn dezelfde weg ingeslagen en spenderen inmiddels al vele miljoenen op deze beleidsagenda. Het is te hopen dat maatschappelijke organisaties hier een tegengeluid kunnen laten horen, en zich niet om laten kopen door het vele geld dat er mee gemoeid is. Kennis Lag de afgelopen jaren de nadruk op handelsrelaties en verlicht eigenbelang, nu lijkt het eigenbelang vooral ingegeven door angst. En angst is doorgaans een slechte raadgever. Het is te hopen dat dit akkoord de nieuwe Minister of Staatssecretaris kan inspireren tot een echt vernieuwend beleid waarin juist wordt ingespeeld op de mogelijkheden die migratie biedt om bij te dragen aan ontwikkeling, een duurzaam beheer van de aarde en een betere verdeling van welvaart wereldwijd. Voor een land als Nederland, het meest migrerende volkje van Europa van de afgelopen eeuwen, zou dit toch geen probleem moeten zijn. Daar laten we ons toch niet door de Duitsers de loef afsteken? Wij kunnen dat beter! Maar dat moet wel snel! Want de Duitsers zijn ons al zeker een armlengte voor. Er is stevig geïnvesteerd door de Duitse ontwikkelingsdienst in kennisopbouw in Afrika met sterke nadruk op vaktrainingen en universitair onderwijs. Gelukkig wordt er in het regeerakkoord ook geïntensiveerd op kennisuitwisseling door een verdubbeling van het aantal Nuffic beurzen, maar daarmee ben je er nog niet. Er waren belangrijke inspanningen om handelsmissies breder in te steken en kennisuitwisseling nadrukkelijk te integreren. Dit vergt naast uitwisseling ook goede capaciteitsopbouw door intensivering van samenwerking tussen universiteiten. Noodhulp Waar Nederland ook altijd een goede aanpak heeft laten zien is het mobiliseren van middelen om snel noodhulp te verlenen. Met de toename van het aantal rampen is de miljard extra voor noodhulp dan ook een goede keuze. Het is belangrijk om daarbij aandacht te blijven geven aan het creëren van uitvoeringscapaciteit ter plaatse. Er is door de Dutch Relief Alliance hard gewerkt aan een effectief raamwerk om versplintering van hulp tegen te gaan en snel en effectief te kunnen reageren op rampen via organisaties die al ter plaatse zijn. Het Nederlandse werkveld heeft zich goed weten te organiseren rond het verlenen van noodhulp en dit wordt internationaal ook gezien als toonaangevend voorbeeld. Noodhulporganisaties hebben zichzelf daarbij verplicht om meer en meer gebruik te maken van lokale hulpverleningscapaciteit. Al met al geen verhaal om de vingers bij af te likken, maar een om de mouwen bij op te stropen en waar mogelijk samen op te blijven trekken als overheid en maatschappelijke organisaties (en beleid bij te sturen of om te gooien waar nodig). Het viel me deze keer weer op. Hoewel mijn inbox roodgloeiend stond mbt rampen op diverse plekken in de wereld, lukte het mainstream media niet om deze rampen op te pikken. Een twitterende Trump en aanslagen van terroristen op toeristenbestemmingen in Europa claimden de voorpagina’s van de kranten.
Het was de afgelopen weken duidelijk komkommertijd in het Nederlandse medialandschap. Afgelopen woensdag kwam eindelijk de NOS in beweging en donderdag werd er ook in diverse kranten aandacht besteed aan de overstromingen in Zuid-Azië. In het journaal werd geschetst dat grote delen van Bangladesh eigenlijk niet (meer) veilig zijn voor bewoning zijn en dat twintig miljoen mensen een nieuwe plek zoeken om te leven. Ring rond Europa Het lijkt maar niet tot de beleidsmakers door te dringen dat in onze geglobaliseerde wereld ons welzijn ook gelegen is in het welzijn van de naaste, ook als die wat verder weg wonen. De nu demissionaire minister Koenders heeft aan dit gevoel ongewild bijgedragen door in zijn beleid met name te focussen op de ring rond Europa ten koste van verder gelegen bestemmingen. En alsof de duvel ermee speelt wordt juist nu het wat verder gelegen Zuid-Azië getroffen door grote overstromingen, met nog een cycloon onderweg die onlangs nog het openbare leven in China en Hong-Kong op z’n kop zette. Zo langzamerhand dringt de vraag zich op: Moeten wij ons niet net als Trump ook maar achter onze dijken terugtrekken? Diezelfde Trump liet er deze week in een speech aan zijn militairen geen misverstand over bestaan. Hij gaat voor een integratie van economische, diplomatieke en militaire machtsmiddelen. Het woord ontwikkeling kwam er niet in voor. Tegelijk zegde hij Pakistan de wacht aan en haalde in dezelfde zin de economische banden met India aan. Geen woord over de huidige overstromingen en de twintig miljoen mensen die op de vlucht zijn voor het water. Dit door Trump genoemde Principled Realism getuigt juist van weinig realiteitszin. Vreugde Wat kan de burger nog doen om het tij te keren? Zijn NGOs in staat om een alternatief te bieden of zijn burgers in staat haar overheden tot de orde te roepen? Dat laatste ligt niet erg voor de hand, met zowel rechts als links populistische groepen die de eigen achterstelling centraal stellen en zich op hun beurt verlaten voelen door hun regeringen. Maar wat dan wel? Daarvoor kunnen we in de leer bij Jezus. Jezus zei het al in zijn tijd, toen men van hem een opstand verwachtte tegen de Romeinse overheersers: “Mijn koninkrijk is niet van deze wereld.” Hij stelde de liefde centraal. Zijn offer bracht de vreugde weer terug in de schepping. Het doel van Jezus' offer aan het kruis was niet om mijn zonden te kunnen vergeven, maar om God zich weer in zijn schepping te laten verheugen. Relaties te herstellen en mensen weer naar elkaar laten omzien. Zijn revolutie was een revolutie van de liefde die ons weer de volle aandacht van God schonk. Wij mogen die aandacht en liefde delen met hen die wij onderweg ontmoeten. Aandacht Maar het is zoveel wat onze aandacht vraagt. Soms wordt je gewoon media moe. En daar hebben we inderdaad wel een probleem, want zie je aandacht maar eens te verdelen. Maar ook daarvoor kunnen we in de leer bij Jezus. Af en toe trok hij zich terug van de menigte die allemaal van hun kwalen genezen wilden worden of zijn 'zaligsprekingen' wilden horen. Hij genas niet iedereen die hem probeerde te bereiken, maar ging de menigte soms ook uit de weg. Hij trok zich terug om te bidden en verheugde zich in het contact met zijn Vader. Hij bracht het lijden van de wereld en ook zijn eigen lijden bij God onder de aandacht, en kon er toen weer tegenaan. Soms mogen we ons van de menigte terugtrekken om bij te tanken. Wat centraal mag blijven staan is de liefde. En die kan alleen ontstaan wanneer er onverdeelde aandacht is. Blijf echter niet te lang hangen bij één persoon. Waardeer de relatie maar respecteer zelfredzaamheid. Blijf onderweg en kijk wat God op je weg brengt, en schenk het al je aandacht. We kunnen ruimhartig geven voor mensen in nood, zeker als we op andere manieren al met ze verbonden zijn. Het is bijna lachwekkend. De eis van de heer Pechtold die vraagt om een kabinet dat links en rechts; progressief en conservatief, met elkaar verbindt, en de combinatie met de ChristenUnie als 'onwenselijk' wegzetten. Als er één partij is die daar inhoud aan geeft dan is dat de ChristenUnie. Neem de groene ambities van de ChristenUnie. Segers maakte klimaat nog tot hoofdonderwerp tijdens het slotdebat in gesprek met Rutte. Ik geloof niet dat er behalve Groen Links en de Partij voor de Dieren een partij is die hierin verder is gegaan. De ChristenUnie onderscheidt zich hiermee nadrukkelijk van het CDA wat daarin een meer conservatieve lijn lijkt te volgen. Het is duidelijk wat mij betreft. D66 wil helemaal niet verbinden, terwijl ze zich zo wel presenteert. Ze denkt progressief en conservatief met elkaar te kunnen verbinden in een kabinet met PvdA en VVD. Maar tegelijkertijd komt Pechtold hard in als het gaat om de nieuwe kroonjuwelen van zijn partij, aangedragen door partijgenoot Pia Dijkstra. Het is juist de ChristenUnie die een veel genuanceerder beeld laat zien waar het gaat om de afwegingen rond voltooid leven. Met haar manifest voor waardig ouder worden wist ze veel partijen aan zich te binden voor een gezamenlijke agenda. Man-Vrouw De kerk is per definitie een plek waar zowel conservatieve als progressieve krachten een plek krijgen. Dat de focus altijd ligt op de conservatieve kant van de kerk is een extern perspectief wat niet gedragen wordt door de werkelijkheid (zie ook deze overdenking door Tim Keller over de Politiek van Jezus). Wel is het zo dat juist in de kerk progressieven leren om niet aan de conservatieve minderheid hun wil op te leggen en meer geduld te hebben met conservatieven. Het hoeft de uiteindelijke emancipatie niet in de weg te staan. De recente openstelling van kerkelijke ambten voor vrouwen in de Gereformeerde Kerken (Vrijgemaakt) is daar een goed voorbeeld van. Je kunt zeggen: "Tsjonge wat progressief, had dat niet eerder gekund?". Maar de manier waarop in het onderling gesprek dit onderwerp is uitgediept en een nieuwe manier van het begrijpen van de bijbel op dit punt kon ontstaan is er één waar politieke partijen nog een voorbeeld aan kunnen nemen. Via uitgebreide consultaties, studiemiddagen door het hele land en een speciaal daarvoor aangesteld deputaatschap heeft de synode al met al een tiental jaren de tijd genomen om mensen mee te krijgen in de gedachtevorming over dit onderwerp. Het is denkbaar dat zo'n proces ook over vragen rond het levenseinde in gang kan worden gezet, zelfs onder de achterban van de ChristenUnie. Drammerig Toch vraag ik me af of je zo'n delicaat onderwerp als het levenseinde inzet zou moeten willen maken van de vorming van een kabinet, waar het algemeen belang dient te prevaleren over het individuele belang, terwijl individuele rechten gerespecteerd moeten worden. Bij andere partijen wordt er over zulke onderwerpen vaak niet langs partijlijnen gestemd. Waarom dit dan wel onderdeel maken van onderhandelingen? Het komt mij voor dat de heer Pechtold eerder blijk geeft van een drammerige houding die uitgaat van het eigen gelijk dan van een onderzoekende verbindende houding. Jammer, want daarmee wordt er echt een kans gemist om op veel onderwerpen echt verder te komen. Ik kon het niet helpen, maar de beelden van de mannen in de tuin deden me denken aan die andere mannen ergens ver weg onder een boom. Beide groepen hadden serieuze zaken te bespreken. Wat zorgt er voor dat mannen onder elkaar vak tot een patstelling komen in plaats van tot een aanpak? Misschien omdat we te beleefd zijn om eens even lekker op de vuist te gaan? We hebben allerlei beschaafde manieren gevonden om toch tot een krachtmeting te komen. Het lijkt voor de buitenstaanders dan al snel 3 tegen 1. Het clubje tegen de eenling. Twee tegen een is gemeen, leerde ik al vroeg. Maar het kan voor die ene al snel oneerlijk voelen als de anderen zich afzijdig houden. En daarom ben ik toch voor de Afrikaanse oplossing. Met z'n allen onder de boom en dan wat langer praten. En wellicht kunnen we daar dan toch nog wat leren van die mannen onder de boom die samen tot de conclusie waren gekomen dat het beter was om de jongeren erop uit te sturen, om te kijken of er elders overlevingskansen waren. Situaties met meer mogelijkheden om in een levensonderhoud te voorzien. Migratie is al jarenlang een beproefde strategie om een crisis het hoofd te bieden.
Wie de berichtgeving de afgelopen maanden een beetje heeft gevolgd, heeft kunnen horen en zien hoe droogte Afrika heeft geteisterd. Nee, wees maar niet bang. Het zijn niet de nomaden die rechtstreeks naar Europa trekken. Deze ongeschoolde herdersjongens zoeken hun heil vaak in nabijgelegen steden, waar ze echter met evenveel wantrouwen worden ontvangen als echte vluchtelingen bij ons. Opvang in de regio wordt door die regio zelf ook met argusogen bekeken. Migratie en welvaart De VPRO probeerde onlangs een aantal misverstanden over migratie de wereld uit te helpen. Ze benoemde vijf misverstanden over migratie. Een daarvan was dat migratie een gevolg van armoede zou zijn. Zij haalt daarbij een onderzoeksrapport aan van Michael Clemens die betoogt dat toegenomen welvaart (van de lagere klasse) juist zorgt voor meer migratie. Het rapport hekelt dan ook het EU beleid om armoede te bestrijden om daarmee oorzaken van migratie aan te pakken. Dit lijkt inderdaad niet echt een sluitende veranderingstheorie. Er is veel meer voor nodig dan economisch welvaren. Het is het ontbreken van enig perspectief in de huidige omgeving en het nog wel aanwezig zijn van middelen om uit die omgeving te vertrekken die ervoor zorgt dat mensen migreren. Dat perspectief heeft vooral te maken met het politiek-economisch klimaat. Tel je mee of niet. Is er de mogelijkheid om je recht te halen of niet. Heb je kansen om je talenten te ontwikkelen of niet. Maar als we het hebben over vluchtelingen dan gaat het nog wel een tandje dieper. Terecht legt Jesse Klaver daar een grens die niet verschoven mag worden. Als mijn vrijheid in het geding is. Als mijn recht van bestaan in het geding is. Als ik niet mag zijn wie ik ben. Niet mag geloven wat ik wil geloven. Als ik als gevolg daarvan moet vrezen voor mijn leven. Dan mag je vluchten (als je kan). En dan moet je worden opgevangen door naburige volken of het land van eerste asiel. Dan mag zo'n land (of het nu in zuid-Europa is gelegen of in Afrika) rekenen van steun van de internationale gemeenschap om die stroom vluchtelingen het hoofd te bieden. En precies daar hebben de jongens in de tuin het niet begrepen. Het gaat ook om onze vrijheid en ons recht. Het zou toch wat zijn als de Engelandvaarders tijdens de Tweede wereldoorlog terug waren gestuurd of de Belgen in de Eerste wereldoorlog. Het belangrijke principe van non-refoulement, zoals vastgelegd in het 1948, is nog steeds onverkort van toepassing op de vluchtelingenstromen van vandaag. Als dat nu eens als uitgangspunt was genomen tijdens de formatiebesprekingen, dan had er een ander gesprek op gang kunnen komen. Wellicht misschien in de richting van gemeenschappen wat meer bij elkaar te houden, zodat terugmigreren als groep makkelijker wordt. In plaats daarvan zorgt het huidige beleid van spreiding ervoor dat een Syrische familie over drie plaatsen in Gelderland terecht kan komen. Opvang van Belgen in de regio En hoe gingen we in het verleden om met grote vluchtelingenstromen? Bij mij thuis op de Edese hei is nog een gedenkteken te vinden van het Belgenkamp dat daar was opgetrokken tijdens de eerste wereldoorlog. De Belgen die wilden vluchten werden verwelkomt. Maar niet in de Edese samenleving, maar in Vluchtoorden op diverse plekken in het land. Dit waren minisamenleving met scholen, winkels en kerk op de hei naast Ede (met een flink bos ertussen). Geen integratiedoelstellingen dus. Maar voorbereiding op terugkeer. Het werd een dorp op zich met zelfs eigen ordetroepen. En de materialen waarmee de huizen waren opgebouwd op de Edese hei werden uiteindelijk zelfs gebruikt om na de oorlog in België weer een begin te maken met de wederopbouw. Tijdelijke opvang dus. Ik denk dat zeer veel Syriërs er voor hadden getekend. Wellicht hadden er dan ook wat creatievere manieren bedacht kunnen worden om de opvang te bewerkstelligen. Gemeenten die een goed plan voor opvang bedenken zouden beloond kunnen worden met extra middelen uit den Haag voor bijvoorbeeld scholing en/of sociale werkvoorziening. Het is overigens bijzonder om te lezen hoe eerst de randgemeenten Bergen op Zoom, Roosendaal en Putte in het zuiden van land zeer veel vluchtelingen te verwerken kregen. Die moesten vervolgens worden herverdeeld over het land. En zo kwamen 5300 daarvan in Vluchtoord Ede terecht. De geschiedenis herhaalt zich. Zouden oplossingen vanuit het verleden misschien vandaag ook nog kunnen werken? Misschien toch eens wat vaker onder die boom gaan zitten met elkaar. En als je het dan 'heel modern' wil doen, zorg dan dat er ook vrouwen van de partij zijn. |
Archives
Februari 2022
Categories
Alles
|